ಸಹಕಾರ ಸಚಿವಾಲಯ, ಸಹಕಾರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹೊಸ ಯುಗ.
ಸರಿಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಹೊಸದಾಗಿ ಸಹಕಾರ ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ, ಗೃಹ ಸಚಿವರೂ ಆಗಿರುವ ಅಮಿತ್ ಷಾ ಅವರನ್ನು ಸಹಕಾರ ಸಚಿವರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ ಮೇಲೆ ಭಾರತದ ಸಹಕಾರಿ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಾಗಿವೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಸಹಕಾರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸ್ಥಾಪನೆ ಹಾಗೂ ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ಸಂಸತ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರ ಸಚಿವರು ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿರುವ ಸಹಕಾರಿ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಭಾರತದ ಸಹಕಾರಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸುಳಿವು ನೀಡಿದೆ.
ಭಾರತದ ಸಹಕಾರಿ ಚಳುವಳಿಯು ತನ್ನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಭೂದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದ್ದು, ಅಂತರ್ಗತ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಸಮುದಾಯ ಸಬಲೀಕರಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಪ್ರಬಲ ವಾಹಕವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿದೆ. ಸಹಕಾರ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ಅದು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಸಹಕಾರ ವಲಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ, ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರನ್ನೂ ತಲುಪುವ ಸಹಕಾರಿ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ತೋರಿಸುತ್ತಿದೆ.
2021ರ ಜುಲೈ 6ರಂದು ಸಹಕಾರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಭಾರತದ ಸಹಕಾರಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಹೊಸ ದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿತು. ಸಹಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವ ಬದ್ಧತೆಯೊಂದಿಗೆ, ಸಹಕಾರ ಸಚಿವಾಲಯವು ಸಮಗ್ರವಾದ ಚೌಕಟ್ಟು, ಕಾನೂನು ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಈ ವಲಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಆಧುನೀಕರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಸಹಕಾರಿ ವಲಯಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದ ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ವ್ಯವಹಾರ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನೂ ತರುತ್ತಿದೆ. ಸಹಕಾರಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಳಿದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದೆ.
ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ನಾಯಕತ್ವ
ಸಹಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಆಲೋಚನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಸಹಕಾರ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಷಾ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕೃಷಿ ಪತ್ತಿನ ಸಹಕಾರ ಸಂಘ(ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌)ಗಳನ್ನು ಬಹೂಪಯೋಗಿಯನ್ನಾಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಗಣಕೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌ ಅನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ ರೂಪಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್/ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಬಹೂಪಯೋಗಿ ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌/ಡೈರಿ/ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಹಕಾರಿ ವಲಯದಿಂದ ರಫ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಕಾರಿ ರಫ್ತು ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಎನ್‌ಸಿಇಎಲ್‌) ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಬೀಜ್ ಸಹಕಾರಿ ಸಮಿತಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಬಿಬಿಎಸ್‌ಎಸ್‌ಎಲ್‌) ಒಂದೇ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಿತ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು, ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿತರಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು, ವಿತರಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಕಾರಿ ಸಾವಯವ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಎನ್‌ಸಿಒಎಲ್‌) ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಕಾರಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಧಾನ್ಯ ಸಂಗ್ರಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸಹಕಾರಿ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಹಕಾರಿ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಿಗೆ ಎಥೆನಾಲ್ ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಕೋಜೆನ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಎನ್‌ಸಿಡಿಸಿ ಮೂಲಕ 10,000 ಕೋಟಿ ರೂ. ಸಾಲ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಹಕಾರಿ ಚಳುವಳಿ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಇದ್ದು ಇದು ಭಾರತದ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸಹಕಾರಿ ಆಂದೋಲನವು ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಉದ್ಯಮಶೀಲತಾ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಸಮಾಜವು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಸಹಕಾರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳು.
ಸಹಕಾರಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮವೆಂದರೆ ಬಹು-ರಾಜ್ಯ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕೃಷಿ ಸಾಲ ಸಂಘಗಳ (ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌) ವಿಸ್ತರಣೆ. ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಮಾದರಿ ಉಪ-ಕಾನೂನುಗಳ ಪರಿಚಯವು 25ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಅವರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿದ್ದು, ಸುಧಾರಿತ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ವಿಶಾಲವಾದ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 63,000 ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಗಣಕೀಕರಿಸುವ 2,516 ಕೋಟಿ ರೂ. ಮೌಲ್ಯದ ಹೆಗ್ಗುರುತು ಯೋಜನೆಯು ಈಗಾಗಲೇ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. 28 ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ 62,318 ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 15,783 ಈಗಾಗಲೇ ಆನ್‌ಬೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿವೆ. ಈ ಕ್ರಮಗಳು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ.
ಸಹಕಾರಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 9,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹೊಸ ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌, ಡೈರಿ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಧಾನ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಯೋಜನೆಯು ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ-ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳು ವ್ಯರ್ಥವಾಗುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿ, 2,000 ಪ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕೃಷಿಗೆ ಇಫ್ಕೊದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಕೊಡುಗೆ.
ನ್ಯಾನೊ ಯೂರಿಯಾ ಪ್ಲಸ್ (ಲಿಕ್ವಿಡ್) ಮತ್ತು ನ್ಯಾನೊ ಡಿಎಪಿ (ಲಿಕ್ವಿಡ್) ಸೇರಿದಂತೆ ಇಫ್ಕೊದ ನ್ಯಾನೊ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಿಲುವು ಕೃಷಿ ಸಹಕಾರಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ನ್ಯಾನೊ ಎನ್‌ಪಿಕೆ (ಗ್ರ್ಯಾನ್ಯುಲರ್) ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯಲಿದ್ದು, ಈ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆ ತರಲಿದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ದಕ್ಷತೆ, ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಜಾಗತಿಕ ಮನ್ನಣೆ ಗಳಿಸಿದ್ದು, ಯುಎಸ್ಎ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಜಾಂಬಿಯಾ, ಗಿನಿಯಾ-ಕೊನಾಕ್ರಿ, ಮಾರಿಷಸ್, ರುವಾಂಡಾ, ಮಲೇಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತಲುಪಿವೆ.
ಇಫ್ಕೊ ಇಂದು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಜಿಡಿಪಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವದ ನಂಬರ್ ಒನ್ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ, ನಾವೀನ್ಯತೆ ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಇಫ್ಕೊ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸಹಕಾರಿ ಆಂದೋಲನವು ಆರ್ಥಿಕ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಿದೆ, ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಸಹಕಾರಿ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಇಫ್ಕೊದ ನಾಯಕತ್ವವು ಬೆಳೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಕಾರಿ ಒಕ್ಕೂಟದ (ಐಸಿಎ) ಸದಸ್ಯರಾಗಿ, ಇಫ್ಕೋ ಜಾಗತಿಕ ಸಹಕಾರಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. 2024ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಫ್ಕೋ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಐಸಿಎ ಜಾಗತಿಕ ಸಹಕಾರಿ ಸಮ್ಮೇಳನವು ಭಾರತದ ನವೀನ ಸಹಕಾರಿ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಹಕಾರಿ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿ, ಜಾಗತಿಕ ಸಹಕಾರಿ ನಾಯಕರೊಂದಿಗೆ ಜ್ಞಾನ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಿತು.
ತ್ರಿಭುವನ್ ಸಹಕಾರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಸಹಕಾರಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ವೇಗವರ್ಧಕ
ಸಹಕಾರಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹ ಆಲೋಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ತ್ರಿಭುವನ್ ಸಹಕಾರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸ್ಥಾಪನೆ. ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಸಹಕಾರಿ ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ನಾಯಕತ್ವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಹಕಾರಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಆಧುನೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಬಲಪಡಿಸಲು ಅಗತ್ಯ ಕೌಶಲ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಹಕಾರಿ ನಾಯಕರನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ವಿಶೇಷ ತರಬೇತಿ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಭಾರತದ ಸಹಕಾರಿ ಚಳುವಳಿಯ ಭವಿಷ್ಯ ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಲಿದೆ. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ನಾವೀನ್ಯತೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಿದೆ. ಹೊಸ ಸಹಕಾರಿ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲೂ ಇದು ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆ. ಕೃಷಿ, ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಹೈನುಗಾರಿಕೆ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಒದಗಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಸಹಕಾರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕಿದೆ. ಪದವಿ ಮತ್ತು ಡಿಪ್ಲೊಮಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಿಗಳನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ವಿಶೇಷ ಪಠ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ರೂಪಿಸಬೇಕು. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ನಾವೀನ್ಯತೆ, ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಹಕಾರಿ ವಲಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದ್ದು, ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಈ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಗೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಲಿದೆ ಎಂಬ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ.
ತನ್ನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಮತ್ತು ಮುಂದಾಲೋಚನೆಯ ನೀತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಸಹಕಾರ ಸಚಿವಾಲಯವು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿ ವಲಯವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿ ದಿಕ್ಕಿನತ್ತ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಿದೆ. ಸದ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕೀಕರಣದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಜೊತೆಗೆ ತ್ರಿಭುವನ್ ಸಹಕಾರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಭಾರತವು ಸಹಕಾರಿ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುವುದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರಿ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ, ಸರ್ಕಾರವು ಸಹಕಾರಿ ನೇತೃತ್ವದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ದೃಢವಾದ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಯನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಿದೆ.